Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan:

12.5.1988 Tarih ve 88/12944 Sayılı Kararnameye İlişkin Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında 6 Sayılı Tebliğ1

(26.8.1989 tarih ve 20264 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.)

Amaç

Madde 1- Bu Tebliğin amacı, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na yapılacak kesintilerin, bu Fon’dan ihtisas kredilerine ödenecek primlerin oranı ile uygulamaya ilişkin esas ve şartları belirlemektir.

Fon’a Yapılacak Kesintiler

Madde 2- Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na yapılacak kesinti oranları aşağıdadır.

Fon Kesinti

Oranı

A

Bankalar ve Finansman şirketlerince kullandırılan2

a) Tüketici kredilerinde (Gerçek kişilere ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla kullandırılan krediler)

% 10

b) Diğer kredilerde

% 5

B

Bankalar ve finansman şirketlerinin yurtdışından sağladıkları kredilerde

% 0

C

Bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin yurtdışından sağladıkları kredilerde2

% 6

D

Kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatta2

% 6

İhracatın finansmanı için Türk Lirası veya döviz olarak kullandırılan krediler ile Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından ihracatın finansmanı için sağlayacağı kredilerde (ihracatı teşvik belgesi, dahilde işleme izin belgesi ve vergi, resim ve harç istisnası belgesine bağlanmış ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullandırılanlar dahil) ve İhracatı Teşvik Belgesi ile Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme sekline göre yapılan ithalatta, yukarıdaki oranlar sıfır olarak uygulanır.

Türkiye’de kurulmuş bankaların yabancı bankalar veya yurtdışındaki kendi şubeleri adına yurtiçinden kabul ettikleri mevduat veya aracılık ettikleri havalelerle karşılıklı olarak yurt dışından açtırılan mevduat hesapları ile havale olarak gelen ve Türkiye’de yerleşik kişilerin kullanımına sunulan paralar bu Tebliğ uygulamasında kredi olarak kabul edilir. (Fiduciary işlemler)

(A), (B) ve (C) bölümlerinde belirtilen kredilerde fon kesintileri, Türk Lirası kredilerde tahakkuk ettirilen faiz tutarı üzerinden, dövize endeksli ve diğer endeksli kredilerde, borç bakiyesine ilişkin kur farkı veya endeks farkı ile dönem faizinin cari kurdan Türk Lirası karşılığı veya fark faizin (spread) toplam tutarı üzerinden, tahakkuk ettirilen faizlere ek olarak, döviz ve altın kredilerinde kredinin kullandırıldığı tarihte, kredinin anapara tutarı ve altın miktarı üzerinden hesaplanarak Fon’a yatırılır. Döviz kredileri ile ilgili fon kesintilerinin hesaplanmasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kurları, altın kredilerinde ise kredinin kullanıldığı tarihten bir iş günü önce İstanbul Altın Borsası'nda oluşan ağırlıklı ortalama fiyat esas alınır. 6

(D) bölümünde belirtilen kredilerde fon kesintisi; ithalat tutarının, fon kesintisinin yatırıldığı tarihteki gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak bulunacak Türk Lirası karşılığı üzerinden hesaplanarak gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten önce bankalara veya özel finans kurumlarına yatırılır. 6

Fon’a Kesinti Yapılmayacak Krediler

Madde 3- Aşağıda belirtilen kredilerden Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na kesinti yapılmaz.

1) T.C. Ziraat Bankası (Teşvik belgesiz orta ve uzun vadeli tarımsal sanayi kredileri hariç) ve T.Halk Bankası’nca kullandırılan ihtisas kredileri ile T.Kalkınma Bankası tarafından doğrudan veya ticari bankalar aracılığı ile kullandırılan turizm ihtisas kredileri,

2) Konut ve yapı tasarrufu kredileri ile gerçek kişilere kendi ihtiyaçları için kullandırılan konut inşaat kredileri.

3) Yurt içi bankalararası krediler ile finansman şirketlerinin bankalardan kullandığı krediler,

4) Kredilerin, Hazine kaynaklı fonlar dahil, Kanun, Kanun Hükmünde Kararname, Kararname, Tebliğ ve Yönetmelik gibi çeşitli mevzuat hükümlerine göre kurulan fonlardan kullandırılan kısmı,

5) Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabı ile Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar Hesabına alınan krediler (1 inci Grup Teminatlı Krediler hariç)6,

6) Bankalarca, yurt dışındaki kişilere açılacak krediler,

7) Kurucu bankalarca yatırım fonlarına verilen avanslar,

8) Yurtdışındaki işlerle ilgili olarak yurtiçindeki bankalardan veya yurtdışından alınacak döviz kredileri,

9) Petrol (Petrol mahsulleri dahil), gübre, gübre hammadesi, buğday, arpa ithalatının finansmanı amacıyla kullandırılacak döviz kredileri,

10) İlgili Kanun hükümlerine göre işlemleri fonlardan muaf tutulan Kurum ve Kuruluşlar ile Hazine ve T.C. Merkez Bankası’nın aldığı krediler,

11) T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ile Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu’nun kullandıkları krediler (Müessese, teşebbüs ve iştirakleri hariç),

12) Bağlı muamele ve takas,

13) Bankalarca yapılan vadeli ihracat alacakları ile ilgili iskonto işlemlerinden senetleri reeskonta kabul edilenler,

14) Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullanılan krediler,

15) 3......

16) Yurtdışındaki ihracat kredi veya ihracat kredisi sigorta kurumları ile bu ülkelerin kredi garanti programları çerçevesinde yapılacak ithalatın finansmanında kullanılmak üzere bankaların borçlu sıfatıyla sağladıkları krediler ile ortalama vadesi asgari 2 yıl olmak kaydıyla, bu kredilerin ithalatçıya kullandırılan kısmı,

17) 3....

18) Kuyumculukla iştigal eden gerçek ve tüzel kişilerce kullanılan altın kredileri,6

19) İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Bankası A.Ş. nezdinde kurulan Borsa Para Piyasası işlemleri,

20) Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt dışından sağlanan, ortalama vadesi asgari 1 yıl olan döviz ve altın kredileri (Fiduciary işlemler hariç),6

21) Kitap ithalatının finansmanı için kullanılan krediler.

22) Finansman ţirketlerince, münhasuran tarıma yönelik mal alımı için tarım kooperatifleri üyesi çiftçilere kullandırılan 2 milyar Türk lirasına kadar olan krediler.

 

 

Fon Kesintilerinin Yatırılma Zamanı

Madde 4- a) Bankalar, özel finans kurumları ve finansman şirketleri, bu Tebliğin 2 nci maddesine göre hesaplanacak fon kesintilerini,

- Türk Lirası kredilerde (Endeksli krediler dahil) faiz tahakkukunu,

-Döviz kredilerinde kredisinin kullanıldığı veya kullandırldığı tarihi,

- Kredili ithalatta tahsilatı,

izleyen ayın 15 inci günü akşamına kadar Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na yatırmak zorundadırlar.

b) Müeyyide uygulanması nedeniyle Gümrük idarelerince yapılan fon tahsilatları haftalık olarak Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na aktarılır.

Destekleme Primi Oranları

Madde 5-

Destekleme Primi Ödeme Esasları

Madde 6- 7

Destekleme Primlerinden Yararlanmayan İhtisas Kredileri

Madde 7- 7

Destekleme Primi İçin Başvuru

Madde 8- 7

Fon Kesintilerinin Süresinde Yatırılmaması

Madde 9- Fon kesintilerinin süresinde yatırılmasından kredi kullanan, krediyi kullandıran veya kullanılmasına aracılık eden ve kredili ithalata tahsilatı yapan bankalar, özel finans kurumları, finansman şirketleri ve gümrük idareleri sorumludur.

Fon kesintilerinin bankalar, özel finans kurumları ve finansman şirketlerince süresinde yatırılmaması halinde yatırılmayan kısım, Fon lehine tahakkuk ettirilecek cezai faiz ile birlikte tahsil edilir.

Fon Kesintileri ve Primlerin Geri Alınması

Madde 10- Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’ndan

a) Prim ödenen ihtisas kredilerinde

Kullandıkları ihtisas kredileri ile ilgili olarak ödenmemesi gerektiği halde destekleme priminden yararlanan bankalar bu primlerin cezai faiziyle birlikte Yatırımları ve Döviz Kazandırıcı Hizmetleri Teşvik Fonu’na yatırılmasından sorumludur.

 

b) Fon kesintisi istisnası uygulanan krediler ile kredili ithalat işlemlerinde

i) İhracatın finansmanı için Türk Lirası veya döviz olarak kullandırılan krediler ile Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından ihracatın finansmanı için sağlayıcı kredilerde (ihracatı teşvik belgesi, dahilde işleme izin belgesi ve vergi, resim ve harç istisnası belgesine bağlanmış ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanı için kullandırılanlar dahil) taahhüdün, vergi, resim ve harç istisnası uygulaması paralelinde gerçekleşme durumu, ilgili banka veya özel finans kurumunca tespit edilir. taahhüdün gerçekleşmediğinin veya eksik gerçekleştiğinin tesbiti durumunda, müeyyide uygulaması sonucu doğan fon kesintileri ilgili bankalar veya özel finans kurumlarınca cezai faiziyle birlikte Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na yatırılır.

ii) İhracatı teşvik belgesi ile dahilde işleme izin belgesi kapsamında kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatta, belgede öngörülen taahhüdün, vergi, resim ve harç istisnası uygulaması paralelinde gerçekleşme durumu gümrük idarelerince tespit edilir. Taahhüdün gerçekleşmediğinin veya eksik gerçekleşdiğinin tesbiti durumunda müeyyide uygulaması sonucu doğan fon kesintileri gümrük idarelerince firmalardan cezai faizi ile birlikte tahsil edilir.

Cezai Faiz

Madde 11-4

Bilgi ve Belge Verme

Madde 12- Bu tebliğ uygulaması ile ilgili olarak destekleme priminden yararlananlar ile valilikler, bankalar ve ilgili resmi daire ve kurumlar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca istenecek her türlü bilgi ve belgeyi vermekle ve gerekli görülen işlemleri yapmakla yükümlüdürler.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın uygulamaya ilişkin talimatları tebliğ hükmündedir.

Fon’dan Yapılacak Diğer Ödemeler

Madde 13-4

Yürürlükten Kaldırılan Tebliğler

Madde 14- Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce yürürlükte bulunan 12.5.1988 tarih

ve 88/12944 sayılı Kararnameye İlişkin Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu

hakkındaki Tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır5.

Geçici Madde 1- Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce yatırımcılara ödenen destekleme primlerinden geri alınması gerekenler, cezai faizler ile birlikte destekleme primi uygulamasını yürütmekle görevli bankalarca geri alınır.

Geçici Madde 2- Devlet Planlama Teşkilatı Tebliği yayımlanıncaya kadar yatırımları (teşvik belgesine bağlanmayan yatırımar dahil) yapılan destekleme primi ödemelerine ve ödenen primlerin geri alınmasına ilişkin işlemler, yürürlükten kaldırılan Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu ile ilgili mevzuatta yer alan hükümlere göre Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.’nce yapılır

Geçici Madde- Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce bankalarca ve finans şirketlerince kullandırılan tüketici kredilerine, temdit edilmemek şartıyla vadeleri sonuna kadar bu Tebliğin yayımı tarihinden önceki mevzuat hülkümleri uygulanır. (27 No’lu Tebliğ ilave edilmiştir)

Yürürlük

Madde 15- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

29 Sıra Nolu Tebliğin Geçici Maddesi ile 2. Maddesi

Geçici Madde- Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce başlamış ithalat işlemleri ile kullanılan kredilere temdit edilmemek kaydıyla vadeleri sonuna kadar, bu Tebliğden önceki mevzuat hükümleri uygulanır.

Başlamış işlem, vadeli akreditif (kabul kredili akreditif dahil) ödeme şekline göre yapılan ithalatta, akreditifin açılmış olmasını, diğer ödeme şekillerine göre yapılan ithalatta, ithal edilecek malların gümrüğe gelmiş olmasını veya çıkış ülkesinde ihracat işlemlerinin tamamlanmış olmasını ifade eder.

Vadeli akreditif (kabul kredili akreditif dahil) ödeme şekline göre başlamış işlemlerde, akreditif tutarının aktarılması veya akreditif ödeme vadesinin temditi halinde, artırılan veya temdit edilen tuturlar bu Tebliğin 1 inci maddesinde belirtilen oranda fon kesintisine tabi tutulur.

Madde 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 

30 Sıra No’lu Tebliğ Geçici ve 2. Maddesi

Geçici Madde : Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin destekleme primi talepleri, bu Tebliğ ile yürürlükten kaldırılan mevzuat hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır.

Madde 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

1 6 Numaralı Tebliğde değişiklik yapan Tebliğlerin yayımlandığı Resmi Gazete tarih ve numarası aşağıda belirtilmiştir. Değişiklikler metne işlenmiş olup, ilgili Tebliğlere bakınız.

Tebliğ Yayımlandığı Resmi Gazete’nin Tebliğ Yayımlandığı Resmi Gazete’nin

No Tarihi Sayısı No Tarihi Sayısı

7 28.10.1989 20326 8 28.08.1990 20619

9 26.02.1991 20798 10 06.04.1993 21544 (Mük.)

11 12.09.1995 22412 12 22.09.1995 22412

13 08.12.1995 22487 14 20.12.1995 22499

15 28.12.1995 22507 16 23.01.1996 22532

17 22.07.1996 22704 (Mük.) 18 06.09.1996 22749

19 11.03.1997 22930 20 05.12.1997 23191

21 05.06.1998 23363 22 17.12.1998 23556

23 04.08.1999 23776 24 04.11.1999 23866

25 18.02.2000 23968 26 11.05.2000 24046

27 09.09.2000 24165 28 10.11.2000 24226

29 25.11.2000 24241 30 20.05.2001 24407

2 Son olarak 25.11.2000 tarih ve 24241 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 29 Sıra Nolu Tebliğ ile değiştirilmiş olup, yürürlük tarihi için 29 Sıra Nolu Tebliğin yukarda yer alan Geçici ve 2.maddesine bakınız.

 

3 1.1.1999 tarihinden geçerli olmak üzere, 17.12.1998 tarih ve 23556 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 22 Sıra No’lu Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır.

20 Mayıs 2001 tarih ve 24407 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 30 Sıra No’lu Tebliğ ile

yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük hükümleri için 30 Sıra No’lu Tebliğ ile ilave edilen geçici madde ve yürürlük maddesine bakınız.

 

 

4 6.4.1993 tarih ve 21544 Mükerer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 10 No’lu Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır.

5 Yürürlükten kaldırılan Tebliğlerin yayımlandığı Resmi Gazete tarih ve sayıları aşağıdadır.

Tebliğ Resmi Gazete Tebliğ Resmi Gazete

No tarih ve sayısı No tarih ve sayısı

  1. 07.06.1988 – 19835 4 11.01.1989 – 20046
  2. 14.10.1988 – 19959 5 15.06.1989 – 20196
  3. 15.11.1988 – 19990

 

610 Kasım 2000 tarih ve 24226 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 28 Sıra No'lu Tebliğ ile değiştirilmiş şeklidir. Yürürlük hükümleri için 28 No.lu Tebliğ ile ilave edilen Geçici Maddeye bakınız